Uniwersytet Swps

Karol Darwin, twórca teorii ewolucji, uważał język za jedno z najważniejszych osiągnięć ludzkości, porównywalne z odkryciem ognia. Język rozumiany jako system komunikacyjny, na który składają się gramatyka i symbole, jest unikalną cechą gatunku ludzkiego, żadne inne zwierzę nie komunikuje się w taki sposób. Jednocześnie, geneza naszego języka to jedna z największych zagadek naukowych. Chociaż istnieje wiele teorii, naukowcy wciąż nie mają jednej, ostatecznej odpowiedzi na pytanie, jak dokładnie powstał język ludzki. Dlatego wielu współczesnych badaczy, jak choćby – brytyjski kognitywista Simon Kirby czy Duńczyk Morten Christiansen (obaj znani ze swoich badań nad ewolucją języka), sądzi, że wyjaśnienie mechanizmów powstania ludzkiego systemu komunikacji to jedno z największych wyzwań współczesnej nauki. Skąd wzięły się języki? Jak ludzie zaczęli porozumiewać się za pomocą znaków i symboli? Odpowiedzi na te m.in. pytania szukali badacz i językoznawca dr Marek Placiński oraz naukowczyni Zofia Szynal (prowadząca

Żyjemy w świecie nieustannej stymulacji – media społecznościowe, reklamy, powiadomienia, szybkie tempo życia, zmuszają nas do przetwarzania ogromnej ilości danych, często nieistotnych lub sprzecznych. Tymczasem nasz mózg ewoluował w warunkach, gdzie istotne informacji sprowadzały się do np. śladów zwierząt czy zmian pogody, a ludzka uwaga skupiała się na bodźcach istotnych dla przetrwania. Także wzorce myślenia i podejmowania decyzji były dostosowane były do życia w małych społecznościach. W efekcie, mózg współczesnego człowieka jest stale przebodźcowany. Mechanizmy poznawcze starają się wprawdzie filtrować odbierane treści, ale nie zawsze robią to skutecznie. Efektem bywa przeciążenie poznawcze, które z kolei może prowadzić do podejmowanie błędnych, impulsywnych decyzji i wielu innych negatywnych konsekwencji. Jak ewolucyjne mechanizmy poznawcze wpływają na nasz sposób funkcjonowania we współczesnym społeczeństwie? Czy mogą prowadzić do napięć, polaryzacji i podatności na dezinformację? Na te pytania odpow

Starzenie się i choroby wydają się nieuniknioną częścią życia. Mimo postępu medycyny i coraz lepszego zrozumienia funkcjonowania ludzkiego organizmu, wciąż nie możemy cieszyć się idealnym zdrowiem ani żyć wiecznie. Czy istnieją biologiczne ograniczenia, które sprawiają, że nasze ciała nie są doskonałe? Dlaczego ludzie chorują i starzeją się? Co wspólnego mają cykle menstruacyjne z rakiem piersi? Jak to możliwe, że słonie rzadko chorują na nowotwory? Dlaczego tak trudno jest nam zmusić się do regularnej aktywności fizycznej, mimo że wiemy, jak bardzo jest potrzebna? Jak spojrzenie z perspektywy ewolucji może pomóc nam zrozumieć nasze zdrowie i ciało? Na te i wiele innych pytań odpowie prof. dr hab. Grażyna Jasieńska – antropolożka biologiczna, specjalistka w zakresie biologii człowieka, autorka książki The Fragile Wisdom: An Evolutionary View on Women's Biology and Health i badaczka zajmująca się zastosowaniem ewolucyjnego podejścia w zdrowiu publicznym. Rozmowę poprowadzi psycholożka dr hab. Aleksandra Szym

Od lat mówi się o tym, jak ogromną rolę odgrywają social media w kształtowaniu współczesnych kanonów piękna. Nie jest tajemnicą, że algorytmy promują określone typy urody, a influencerzy wykorzystują ten fakt tworząc nierealistyczne standardy, które nierzadko wpływają negatywnie na samoocenę i zdrowie psychiczne użytkowników. Co skłania nas do pogoni za pięknem? Czy to znak naszych czasów czy też ludzie od zawsze dążyli do fizycznej doskonałości? Czy są kultury, w których ten aspekt jest szczególnie ważny? A jeśli tak, od czego to zależy? Jak się ma do tego teoria ewolucji? Na te i wiele innych pytań odpowiedziała dr Marta Kowal, prezentując najnowsze wyniki badań międzykulturowych. Wraz z zespołem przebadała niemal 100 000 osób z 93. krajów, prowadząc badania terenowe w społecznościach na różnych kontynentach. To unikalne spojrzenie pozwoli lepiej zrozumieć, co tak naprawdę kryje w sobie ludzka pogoń za pięknem. Rozmowę poprowadziła naukowczyni Zofia Szynal. Organizatorami spotkań w ramach cyklu “Dni Darwi

Coraz głośniej mówi się o terapeutycznym znaczeniu więzi człowieka z naturą, ale też o silnej wzajemnej zależności. Mimo to, w codziennej gonitwie często zapominamy, że jesteśmy częścią globalnego ekosystemu. Dopadają nas wątpliwości czy jednostkowe decyzje mają wpływ na środowisko, a działania polegające na segregowaniu śmieci, oszczędzaniu energii i świadomych konsumenckich wyborach, faktycznie mają sens. Tym bardziej, że narosło wokół tego tematu wiele szkodliwych mitów. Tymczasem natura sama upomina się o swoje prawa i, czasem w bardzo brutalny sposób, przypomina nam o nierozerwalnym związku człowieka z ekosystemem. Czym dokładnie jest ekopsychologia i dlaczego stała się tak ważna w procesie wdrażania ekologicznych rozwiązań? Na czym polega zrównoważony rozwój? Czy istotnie mamy wpływ na zmiany klimatu? Jakie są społeczne nastroje w kontekście aktywności ekologicznej? Dlaczego bywamy zniechęceni i zdezorientowani? Jakie mity stały się źródłem dezinformacji? O tym wszystkim podczas spotkania opowiedziały

Co trzecia osoba nastoletnia chciałaby wyglądać tak, jak wybrani ludzie, których obserwuje w sieci. Niewiele mniej, bo 27% młodych osób, przeglądając media społecznościowe odczuwa presję, by poprawić swój wygląd. Dzieje się tak ponieważ internet, czyli przestrzeń, w której toczy się codzienne życie nastolatków, promuje określone, często nieosiągalne, wzorce urody. Ekspozycja na tego typu obrazy może prowadzić do negatywnych przekonań na temat własnego wyglądu, wywoływać frustrację, a w konsekwencji – być przyczyną obniżonego nastroju nastoletnich odbiorców. Co powinni zrobić dorośli, aby medialne obrazy straciły moc kształtowania samooceny nastolatków? W jaki sposób rodzice mogą chronić dobrostan swoich dzieci? Temat ten rozwinęła psychoterapeutka, trenerka, ekspertka ds. bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w internecie, Ewa K. Dziemidowicz podczas swojego wystąpienia w ramach trzeciej konferencji z cyklu Dziecko-Nastolatek-Dorosły. Spotkanie odbyło się pod hasłem: Szkoła przetrwania. Jak budować odporność psy

Ciągłe poszerzanie wiedzy i nabywanie nowych umiejętności to klucz do poczucia życiowej sprawczości. Przekonanie, że mamy wpływ na własne życie, możemy osiągać wyznaczone cele, a w przypadku trudności – radzić sobie z porażkami, utrzymuje nas w równowadze i pozwala zaakceptować fakt, że błędy są naturalną częścią rozwoju. Właśnie w takich okolicznościach rośnie poczucie własnej wartości. Co więcej – pozostaje ono na wysokim poziomie nawet wtedy, gdy nie wszystko idzie po naszej myśli. O znaczeniu edukacji widzianej z perspektywy psycholożki oraz osoby, która poszerza swoją wiedzę przez całe życie, opowiedziała prof. dr hab. Ewa Trzebińska w rozmowie z psychologiem Tomaszem Kuźmiczem. Wspólnie analizowali wpływ edukacji na jakość życia, jej rolę w kształtowaniu zdrowia psychicznego oraz stosunek do uczenia się na różnych etapach rozwoju. Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS to projekt popularyzujący wiedzę psychologiczną na najwyższym merytorycznym poziomie oraz odkrywający możliwości działania, jakie daje psycho

Większość z nas pamięta ze szkoły okazjonalne klasowe zdjęcia, do których po latach wraca się z sentymentem i ciekawością. Dziś, w dobie zapisów RODO, wykonywanie takich zdjęć nie jest już czymś oczywistym, a decyzja o utrwaleniu wizerunku dziecka nie leży wyłącznie po stronie szkoły, niezbędna jest zgoda rodziców. Jak zatem mądrze chronić wizerunek młodego człowieka, nie doprowadzając przy tym do wykluczenia go z grupy rówieśniczej? W jaki sposób zapisy ustawy RODO realizowane są na poziomie instytucjonalnym i rodzicielskim? Jak się to ma do zapisów o ochronie dóbr osobistych? Jak te praktyki wpływają na dziecięce poczucie autonomii? Jakie działania dorosłych skutecznie chronią dzieci? Powyższe kwestie analizowała dr Anna Krawczak z Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę podczas trzeciej konferencji z cyklu Dziecko-Nastolatek-Dorosły, zorganizowanej pod hasłem: Szkoła przetrwania. Jak budować odporność psychiczną w systemie edukacji? W cyklu podcastów “Dziecko, Nastolatek, Dorosły” Strefy Psyche Uniwersytetu SWPS m

Dynamicznie zmieniające się okoliczności społeczne, ekonomiczne, geopolityczne sprawiają, że życie wokół nas nabiera coraz szybszego tempa. Jest tylko jedna droga, by odnaleźć się w tym rozpędzonym świecie na własnych warunkach. Kluczem do dokonywania właściwych wyborów zawsze będzie świadomość, a więc rozwój, czyli – edukacja. Nie tylko ta kojarzona z wiekiem szkolnym, ale też ta, która towarzyszy nam przez całe życie. Rozwija nasze umiejętności, przygotowuje do życia społecznego, poszerza horyzonty, pomaga przystosować się do nowych warunków i radzić sobie z kryzysami. Dzięki procesowi ciągłej nauki nie tylko poznajemy świat, ale przede wszystkim – odkrywamy kim jesteśmy w jego kontekście. Czym dokładnie jest edukacja? Jak rozumieć to pojęcie i jak interpretować je na własny użytek? Czym jest uczenie się w odniesieniu do życiowych zmian? Dlaczego edukacja wciąż kojarzy nam się tylko ze szkołą? Jakie to ma konsekwencje i jak można to zmienić? Czym jest kryzys rozwojowy i jaką rolę odgrywa tu edukacja?

Otwarte mówienie o dobrostanie, a co za tym idzie świadoma praca nad jakością życia w wymiarze psychicznym, społecznym czy fizycznym, staje się udziałem coraz większej liczby osób. Korzystanie ze wsparcia psychoterapeuty dawno już przestało być tematem wstydliwym, zarezerwowanym dla nielicznych. By jednak psychoterapia miała sens, warto wziąć pod uwagę, że nie na każdego działa ona w ten sam sposób, a jej skuteczność zależy od wielu czynników; kluczowe znaczenie mają tu m.in. oczekiwania pacjenta i jego indywidualne cechy, rodzaj problemu, zastosowana metoda terapeutyczna, czy jakość współpracy między pacjentem a terapeutą. Czym jest psychoterapia i w jaki sposób działa? Jakie są dowody na jej skuteczność? Czy może pomóc w takich obszarach życia, jak: zarządzanie stresem i emocjami, radzenie sobie z kryzysami życiowymi, wzmacnianie relacji interpersonalnych, rozwój osobisty, leczenie zaburzeń psychicznych? Gdzie jeszcze może okazać się pomocna? Wymienione wyżej wątki i wiele innych tematów z tego obszaru por

Rola rodzica w procesie edukacji dziecka i jego odpowiedzialność za ten proces, bardzo się zmieniła na przestrzeni ostatnich lat. Wcześniej, przeciętni rodzice mieli raczej ograniczony udział w codzienności szkolnej dziecka, a ich kontakty z placówką edukacyjną ograniczały się głównie do zebrań klasowych lub sporadycznych uroczystości. Dziś oczekuje się od nich znacznie większego zaangażowania, tym bardziej, że łącznikiem między nauczycielami a rodzicami stały się technologie. Aplikacje mobilne i portale internetowe pozwalają opiekunom na śledzenie postępów dziecka w szkole w czasie rzeczywistym, umożliwiając jednocześnie szybki kontakt z nauczycielami. Z jednej strony jest to duże ułatwienie, z drugiej – źródło stresu. Opiekun, poza obowiązkami zawodowymi i domowymi, musi znaleźć czas na towarzyszenie dziecku w obowiązkach szkolnych, o zajęciach pozalekcyjnych nie wspominając. W efekcie często zdarza się, że przeciążony rodzic nie tylko nie osłabia presji jakiej podlega dziecko, ale jeszcze staje się dodatko

Profesjonalna psychoterapia to forma oddziaływania psychologicznego, która opiera się na sprawdzonych metodach naukowych i prowadzona jest przez wykwalifikowanego specjalistę. Obejmować może rozmaite techniki czy nurty, ale zawsze odbywa się w bezpiecznym dla pacjenta/klienta środowisku regulowanym przez standardy etyczne. Profesjonalny terapeuta nie przekracza granic emocjonalnych ani fizycznych osoby terapeutyzowanej i przestrzega zasad poufności. Ma także świadomość, że psychoterapia jest procesem i tylko w ramach tego procesu można dokonać trwałych zmian w psychice osoby poddającej się terapii. Dlatego wszelkie obietnice natychmiastowej poprawy jakości życia, powinny wzbudzić czujność potencjalnego pacjenta. Tymczasem głównie za sprawą internetu, popularność zyskują rozmaite ryzykowne praktyki pseudoterapeutyczne, które nie tylko nie pomagają, ale często wręcz pogłębiają dotychczasowe problemy psychiczne. Jak zatem odróżnić psychoterapeutę od pseudoeksperta? Jakimi technikami posługuje się ten drugi? Ja

Psychoterapia systemowa często kojarzona jest z terapią rodzinną; i rzeczywiście obie metody mają ze sobą wiele wspólnego. Każda z nich odnosi się do problemów jednostki w kontekście jej relacji z innymi, szczególnie w środowisku rodzinnym. Jednak istnieją między nimi także pewne różnice – psychoterapia systemowa jest bowiem pojęciem szerszym, lokującym jednostkę w kontekście wielu grup społecznych, nie tylko w gronie najbliższych. Dla kogo ten nurt terapeutyczny będzie odpowiedni? Czy jest on zalecany także w odniesieniu do dzieci i młodzieży? Czym dokładnie charakteryzuje się psychoterapia systemowa i na ile różni się od innych nurtów terapeutycznych? W jaki sposób traktuje zaburzenia psychiczne? Jak przebiegają spotkania w ramach takiej terapii? Na co zwrócić uwagę, szukając terapeuty pracującego w tym nurcie? Czy istnieją uniwersalnie przydatne elementy psychoterapii systemowej? Wszystkie powyższe aspekty omówiły psycholożki: dr Anna Kubiak i dr Aleksandra Dopierała. Kiedy zgłaszamy się do psychoterapeu

Dopada ludzi z rozmaitych obszarów życia. Najczęściej – tych ambitnych. Nie omija wysokiej klasy specjalistów, których kompetencje poparte są tytułami i szacunkiem środowiska, wybitnych artystów z nagrodami na koncie, a tym bardziej – zwykłych zjadaczy chleba. Syndrom oszusta to destrukcyjna moc, która pozwala osiągnąć sukces, ale nie pozwala się nim cieszyć. Czym jest i jak się objawia syndrom impostora? Co myśli i jak zachowuje się osoba nim dotknięta? Jaki to ma wpływ na życie jej zawodowe i prywatne? Jakie są strategie radzenia sobie z tym problemem? O tym wszystkim opowie psycholożka i coach – Magdalena Kluszczyk w rozmowie z psycholożką, psychoterapeutką i seksuolożką Zofią Szynal, a spotkają się w ramach webinaru Syndrom oszusta – jak przestać czuć się niewystarczająco dobrym. Strefa Psyche Uniwersytetu SWPS to projekt popularyzujący wiedzę psychologiczną na najwyższym merytorycznym poziomie oraz odkrywający możliwości działania, jakie daje psychologia w różnych sferach życia zarówno prywatnego, jak

Poczucie własnej wartości jest jednym z najcenniejszych zasobów ludzkiej psychiki; wpływa na jakość naszego życia i relacje z innymi. To ono sprawia, że podnosimy się po porażkach, bo chwile niepowodzeń nie ciągną nas na dno. Z kolei zaniżone poczucie własnej wartości może położyć się cieniem na wielu aspektach naszego funkcjonowania i stać się źródłem długotrwałych problemów emocjonalnych. Rozchwiane poczucie własnej wartości jest typowe zwłaszcza dla okresu dorastania. Aby chronić się przed konsekwencjami takiego stanu, młodzi ludzie sięgają po rozmaite strategie. Nie wszystkie są dla nas, dorosłych, zrozumiałe i nie wszystkie faktycznie spełniają swoją rolę. Jak zatem wspierać nastolatka, by uwierzył, że jest wystarczająco dobry? Jak przekonać go, że nie musi niczego nikomu udowadniać ani spełniać cudzych oczekiwań? O tym wszystkim mówiła pedagożka i mediatorka Małgorzata Musiał w ramach swojego wystąpienia podczas trzeciej konferencji z cyklu Dziecko-Nastolatek-Dorosły. Spotkanie odbyło się pod hasłem: S

Kryzysy życiowe, kłopoty w relacjach, przeżyte traumy, trudności w rozumieniu i akceptowaniu siebie, nieradzenie sobie ze stresem – to tylko niektóre przyczyny wizyt w gabinetach psychoterapeutycznych. Szukamy terapeuty, gdy zmagamy się z emocjonalnymi trudnościami, które wydają się nas przerastać lub gdy chcemy po prostu podnieść jakość swojego życia. Ostatecznym bodźcem do poszukiwania wsparcia bywa odczuwane przez dłuższy czas przygnębienie, nawracający smutek, frustracja lub inne trudne emocje, przejmujące władzę nad naszym życiem. Czym jest psychoterapia i kiedy się na nią zgłosić? Jakie są nurty terapeutyczne i czym się kierować wybierając kierunek dla siebie? Jak znaleźć dobrego terapeutę i w jaki sposób zweryfikować jego kwalifikacje? Jak przygotować się do pierwszego spotkania i czego po nim oczekiwać? Co zrobić, gdy terapeuta nie spełnia naszych oczekiwań? Odpowiedzi na powyższe pytania poszukają psycholożki: dr Katarzyna Sanna i dr Aleksandra Dopierała. Kiedy zgłaszamy się do psychoterapeutki lub

„Samoregulacja”, czyli zdolność kontrolowania własnych emocji, myśli czy zachowań, w odniesieniu do dzieci może wydawać się sprzecznością samą w sobie. Zgodnie z definicją, młody człowiek, który posiadł tę umiejętność potrafi zarządzać gniewem oraz smutkiem, kontroluje impulsy i koncentruje się na zadaniach. Osiągnięcie takiego stanu na pewno nie jest łatwe, ale warto wspierać dziecko w tym procesie. Jak wyglądają poszczególne jego etapy? Jak wykorzystać tę wiedzę w domu, a jak w szkole? Jaką rolę w procesie radzenia sobie z emocjami odgrywają dorośli? O skutecznych strategiach wspierania młodego człowieka na drodze do samoregulacji, opowiedziała specjalistka psychologii klinicznej dzieci i młodzieży dr Jagoda Sikora, w ramach wystąpienia na trzeciej konferencji z cyklu Dziecko-Nastolatek-Dorosły, zorganizowanej pod hasłem: Szkoła przetrwania. Jak budować odporność psychiczną w systemie edukacji? Spotkanie odbyło się w ramach trzeciej konferencji naukowej z cyklu „Dziecko → Nastolatek → Dorosły” poświęcon

Nasze życie zawodowe, edukacja, a nawet relacje (w ogromnej części) przeniosły się do świata cyfrowego. I chociaż po pandemii COVID-19 aktywność zdalna stała się udziałem niemal wszystkich, dzieci i młodzież doświadczają jej w sposób ekstremalny. FOMO (Fear of Missing Out), czyli lęk przed byciem offline, jest wśród nich coraz bardziej powszechny. Czym jest fonoholizm i po czym poznać nałogowe korzystanie ze smartfona? Co mówią badania na temat korzystania przez młodych ludzi z telefonów i mediów społecznościowych? Jaki związek mają smartfony z ryzykownymi zachowaniami? Jak skutecznie wpływać na życie online dzieci i młodzieży, w sytuacji, gdy próba stawiania granic spotyka się z oporem? Temat uzależnienia od smartfonów i redukcji lęku przed byciem offline, poruszyła podczas swojej prelekcji psycholożka i psychoedukatorka Michalina Mruczyk. Wystąpienie było częścią trzeciej konferencji z cyklu Dziecko-Nastolatek-Dorosły, zorganizowanej pod hasłem: Szkoła przetrwania. Jak budować odporność psychiczną w system

Myślenie narracyjne porządkuje myśli, ułatwia interpretację zdarzeń, ale także – pomaga zrozumieć perspektywę innych. Nic dziwnego, że proces budowania opowieści wykorzystywany jest w psychologii i wielu innych dziedzinach nauki. Terapeuci sięgają po ten mechanizm, by pomóc pacjentom przepracować doświadczenia i skomplikowane emocje. Także te bolesne, związane ze stratą czy rozstaniem. Czym dokładnie jest myślenie narracyjne? Co sprawia, że mamy skłonność do interpretowania bliskich związków przez pryzmat opowieści? Jakie są konsekwencje takiego procesu i co na ten temat mówią badania? W jaki sposób budowanie historii na temat zakończonego związku wpływa na przyszłe relacje? Co charakteryzuje „dobrą" opowieść? Jak wykorzystać psychologię narracyjną, by poradzić sobie z rozstaniem? O tym, między innymi, porozmawiają psycholożki: Jolanta Czarnecka i Zofia Szynal (prowadząca) podczas webinaru Myślenie narracyjne a rozstania – jak psychologia narracyjna pomaga przejść przez trudne chwile. Strefa Psyche Uniwers

Okres dojrzewania to rewolucja i jeden z trudniejszych etapów w życiu nastolatka/nastolatki. Z jednej strony, bardzo intensywnie kształtuje się wtedy postrzeganie, uważność, pamięć, myślenie i wyobraźnia, z drugiej – następuje gwałtowne przejście ze świata dzieciństwa w świat dorosłości. Wielu młodych ludzi nie radzi sobie z tą zmianą. Nie bez przyczyny to właśnie w tym czasie młodzież jest najbardziej narażona na zaburzenia lękowe, stany depresyjne, przejawy autoagresji czy zaburzenia odżywiania. W jaki sposób wspierać młodych ludzi w fazie „przejścia”? I jak robić to skutecznie? Magdalena Heimrath – nauczycielka, doradczyni zawodowa i coach, przekonuje, że warto zacząć od siebie. Nie da się bowiem wspierać dziecka, nie mając rozbudowanych własnych zasobów. Przypomina to trochę instrukcję działania w samolocie w sytuacji zagrożenia, kiedy to rodzic lub opiekun, powinien najpierw założyć maskę tlenową sobie, by potem skutecznie pomagać dziecku. Ekspertka bazuje na własnych doświadczeniach nauczycielki, mamy,