Podkast Powszechny

Katatrzyna Chlebny, aktorka: „Kierowca mówi do mnie: »co pani studiuje?« – i to ten pierwszy moment w życiu, kiedy możesz się pochwalić. Mówisz więc troszeczkę innym głosem: »ja… studiuję… polonistykę i – to jest ten moment! – aktorstwo«. Serce bije najgoręcej na świecie, a ten facet prawie że daje po hamulcach, patrzy na ciebie i mówi: »patrz pani, a mówią, że te aktorki to takie piękne kobiety!«”.

Atom to jedyne dla nas rozwiązanie w obliczu kryzysu energetycznego. Elektrownię jądrową mogliśmy mieć od dawna, zamiast tego doszło do gigantycznego marnotrawstwa. O tym, jak nadzieja polskiej energetyki i chluba inżynierii zamieniła się w pomnik naszej niegospodarności, opowiada Maciej Melańczuk ze stowarzyszenia Elektrownia Jądrowa Żarnowiec. Rozmawia Krzysztof Story.

Porwania, partyzantka i ściągania podatków. Rozmaite grupy dżihadystów w pasie Sahelu potrafią być silniejsze i lepiej zorganizowane niż rządowe armie Mali, Burkina Faso czy Nigru. Pokonać ich nie udało się nawet żołnierzom z Francji, przysłanym tu po wojnie w Libii. Jak powstały te ugrupowania? Na czym opiera się ich siła? Skąd czerpią rekrutów? Dlaczego są tak skuteczne? I dlaczego Europa coraz mocniej przed nimi ustępuje? Na podkast zapraszają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story

Maks Wolski: "Moi rodzice żyli w ciągłym napięciu, ciągłej niechęci i ciągłym milczeniu, które przerywały jedynie awantury i kłótnie. Istniała przemoc werbalna, wisiała w powietrzu. Bardzo źle się z tym czułem. Moment, w którym się rozstali, był dobrym wydarzeniem. Uznałem, że to słuszna decyzja. Przyklasnąłem im".

Sztuka średniowieczna pełna jest smoków: w heraldyce, w bestiariuszach, czyli księgach o zwierzętach, w dekoracjach na marginesach rękopisów, w rzeźbach zdobiących średniowieczną architekturę. Mamy też świętych pogromców smoków. I oczywiście, są także smoki w świeckich legendach. Na przykład we francuskiej opowieści o Meluzynie – dziś już nieco zapomnianej, ale niegdyś dobrze znanej, także w Polsce. Kim była Meluzyna i co ma wspólnego ze smokami?

Sytuacja na pograniczu Rwandy i Demokratycznej Republiki Konga jest coraz bardziej napięta. Partyzancka grupa M23 zajęła miasto Banagana. Czy wojna nadal toczy się w imię etnicznych podziałów na Tutsi i Hutu? A może stawką są dzisiaj jedynie surowce? Dlaczego misja pokojowa ONZ stacjonująca w Gomie nie ma szans ustabilizować sytuacji? Na podkast zapraszają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story.

A także: co słychać na Marsie? Co można wywnioskować o świecie na podstawie dwóch dziwnych galaktyk i jednego zęba? Na przegląd wydarzeń naukowych minionego miesiąca zaprasza Łukasz Lamża.

Zaminowane podejście do portu w Odessie, nieobsiane pola i tony zboża uwięzione w ukraińskich spichlerzach. Wojna nałożyła się na pandemię i coraz mocniej widoczne zmiany klimatyczne. Według ONZ liczba głodujących ludzi zwiększy się o 440 milionów - do 1,5 miliarda. Najgorsza sytuacja będzie w pasie Sahelu i Rogu Afryki. Dlaczego te kraje były tak mocno uzależnione od dostaw z Rosji i Ukrainy? Jakie mają alternatywy? I kogo będą obwiniać za ewentualną katastrofę? Rozmawiają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story.

Joanna Lewandowska, artystka z fundacji Czerwone Noski: "Byłam w obozie Moria w Grecji i Sudanie Południowym. Wiem, że wszystkie dzieci na całym świecie kochają bańki mydlane. W rzeczywistości, która składa się głównie z błota, smrodu i skleconych naprędce chat, może wydawać się, że chwila śmiechu to niewiele. Nie zgadzam się - to że dziecko wychodzi w swoim jedynej koszulce na scenę i przez chwilę jest ważne, jest królem tej sceny - to jest ogromna wartość".

Juliusz Chrząstowski, aktor: „W podstawówce byłem »Usiek«. Usiek był klasowym prymusem. I nagle coś mnie tknęło – i stałem się urwisem: wywróciłem ławkę, krzesło, złamałem linijkę, zacząłem krzyczeć. Dostałem brawa, wszyscy byli zdziwieni, że zobaczyli moją inną stronę. I ja sam wtedy siebie zobaczyłem. Przez moment byłem kimś zupełnie innym”.

Sabina Jakubowska, doula: Wyobraźmy sobie, że stoimy na wzgórzu Bocheniec w Jadownikach, skąd bardzo dobrze widać okolicę i np. bitwę na Sterkowcu, gdzie po jednej stronie stali Moskale, po drugiej – Austriacy, słychać huk, dym, ogień. I w tym wszystkim niepewność losu, istnienia, jutra. Jak wyjść z domu i iść do porodu? Jak powiedzieć rodzącej: nie bój się, otwórz się. Wydaj dziecko na świat. Jaki ten świat? czy w ogóle warto?

W sztuce średniowiecznej bardzo często przedstawiano zakochanych jako parę flirtującą w ukwieconym ogrodzie; atrybutem kochanka zazwyczaj był sokół, ponieważ polowanie z sokołem porównywano do polowania na serce damy.

Prezydentem Filipin został syn i imiennik skompromitowanego dyktatora Ferdinanda Marcosa. Jak do tego doszło? Czy pamięć wyborców naprawdę jest tak krótka? Wieloma demokracjami na świecie nadal rządzą polityczne dynastie - rodziny, w których premierem, czy ministrem zostaje się po rodzicach. Czy w polityce najważniejsze jest odpowiednie nazwisko? Rozmawiają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story

Olena Leonenko-Głowacka, pieśniarka, aktorka: „Chciał, żebym pracowała w fabryce zegarków, w wieku 16 lat zaszła w ciążę, urodziła dzieci i przestała się męczyć głupotą. Mówił, że to są wszystko diabły i że wszystkie aktorki to prostytutki…”

A także: czy jamniki mają inną osobowość niż bassety? Czy da się sterować z orbity naziemnym łazikiem? I czy spełnią się najczarniejsze scenariusze klimatyczne? Na przegląd wydarzeń naukowych minionego miesiąca zaprasza Łukasz Lamża.

Afganistan przetrwał pierwszą zimę pod rządami talibów. Czy krajowi grozi klęska głodu? Jak żyje się w państwie talibów? Jak powstał i jaką rolę odgrywa afgański biznes narkotykowy? Rozmawiają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story.

Z Rosji od 24 lutego wyjechało już ponad 300 tysięcy ludzi. Kim są ci, którzy nie chcą żyć w państwie Putina? Dokąd wyjechali, jakie mają plany? Jak wojna w Ukrainie wygląda z perspektywy Afryki, Azji Środkowej, czy Gruzji, która znalazła się w dyplomatycznej pułapce? Rozmawiają: Wojciech Jagielski i Krzysztof Story

Skąd się wziął i kiedy powstał ten łaskami słynący obraz? Legendy przeszkadzają badaczom, za to do prawdy potrafi prowadzić drobna wzmianka o... Strusiu?

Łukasz Orbitowski, pisarz: „Nie chcę zabrzmieć jak psychopata, ale miłość jest w dużej mierze podyktowana aktem woli. Mówię sobie: »ja tę osobę kocham, w związku z tym muszę traktować tę osobę w stały sposób tak, jak się traktuje osobę, którą kocham«”.

A także: jak się komunikować z całkowicie sparaliżowanym człowiekiem, jaki kształt mają słowa „buba” i „kiki”, i na co może się przydać dżdżownica origami. Na przegląd wydarzeń naukowych miesiąca zaprasza Łukasz Lamża.