De Jortcast

GEHELE UITZENDING Hoe verder na 13 jaar Rutte? Wie volgt Hoekstra en Kaag op? Zal zich de komende maanden een tweestrijd ontwikkelen tussen Dilan en Lientje? Of zullen er nieuwe partijen herrijzen zoals die van de volksheld Pieter Omtzigt?  Te gast zijn drie Binnenhof-watchers (al zit het kabinet de komende vijf jaar een ruime kilometer verderop) die hun blik werpen op de afgelopen week. Wie zag het afscheid van dit kabinet en Rutte aankomen en is dit handig getimed of was het nu echt klaar met 'onze man met de appel op de fiets’?  Prof. dr. Wim Voermans zei het een paar maanden geleden al, toen Rutte te gast was bij de opname van de Jortcast, dat het voor elke langzittende Nederlandse premier erg lastig is om afscheid te nemen en dat dit altijd lelijk en abrupt gaat. Hoe lelijk was dit? Ligt het mes nog in de keukenla of is het in iemands rug geëindigd? Prof. dr. Ronald van Raak (oud Eerste en Tweede Kamerlid namens de SP) kijkt graag veel verder terug. Wat zijn onze Erasmiaanse waarden in Nederland?

Half mei sprak dr Kelder op het live NPO Podcast Event met drie van zijn favoriete gasten de grote onderwerpen van deze tijd, in quiz-vorm. Weet jij het beter dan de doct- en professoren van dienst? Met prof. dr. Iris Sommer, dr. Peter-Hein van Mulligen en dr. Jelle van Baardewijk.

We denken dat we de wetenschappelijke wereld wel zo’n beetje hebben uitgespeeld. Maar er schuilt zoveel creativiteit en ontspanning in het uitgangspunt van niét-weten. Prof. dr. ir. Tjerk Oosterkamp is hoogleraar Experimentele Natuurkunde te Leiden en legt uit wat we kunnen leren van de allerkleinste deeltjes in het universum.

Een vroegtijdige val van een kabinet levert de partij die de premier levert gemiddeld vijf procent electorale winst op. Dat zegt politicoloog dr. Mariken van der Velden in dr Kelder en Co tegen invallend presentator Rosanne Hertzberger, op de dag nadat het kabinet viel. En zo'n val kan nadelige effecten op de democratie als geheel. In gesprek met de universitair hoofddocent Politieke Communicatie over partij- en landsbelangen.

Deze week presenteert Rosanne Hertzberger en te gast zijn dr. Mariken van der Velden, verbonden aan de VU en is gespecialiseerd in politieke communicatie. Wat hebben we de afgelopen 24 uur aan communicatie gezien?    De jonge dr. Marcello Aspria weet alles over medische patiendossiers en hoe die de afgelopen 15 jaar in de file stonden op de digitale snelweg.    En hoe zit ons leven in elkaar? Dat kan (niet) verklaart worden door de kwantum mechanica dat bewijst dat een deeltje op twee plekken tegelijk kan zijn. Wat zegt dat over ons wereldbeeld en over ons omniversum? Met natuurkundige prof. dr. ir. Tjerk Oosterkamp van de Universiteit Leiden. 

Volodymyr Zelensky, van clown naar president. Wie is deze man in dat olijfgroene shirt die ook ooit miljoenen Russen via romantische koemdies liet lachen? Hoe functioneert hij in deze oorlog en waarom lukt het hem zijn boodschap van verzet tegen Poetin wereldwijd te verspreiden en nieuwe wapens te krijgen? En lukt het hem de corruptie te bestrijden of is hij zelf onderdeel van belastingontduiking en omkoping? Wat is de kracht van Volodymyr Zelensky, juist nu ook de macht van Poetin verder lijkt te verzwakken?  Te gast zijn journalist, oud-Ruslandcorrespondent (NRC) en schrijver van het boek 'Zelensky - de Oorlogspresident' (aanrader!) Steven Derix en prof. dr. Hans van Koningsbrugge, hoogleraar Russische Geschiedenis en Politiek aan de Rijksuniversiteit Groningen. 

Gemiddeld krijgen we steeds later en steeds minder kinderen. Evolutionair psycholoog Mark van Vugt legt uit hoe het komt. Dat is een complex probleem voor de maatschappij. Met Van Vugt en econoom prof. dr. Barbara Baarsma bespreekt dr Kelder hoe je mensen kan stimuleren elkaar eerder te bevruchten.

Een driftige baas met een kort lontje, dat is niet meer van deze tijd. Autoritair, ongepast of gewoon grensoverschrijdend in de ruime zin van het woord? De in allerijl gespecialiseerde onderzoeksbureautjesregistreren gretig al uw klachten over bazen die uit de band sprongen. Dennis Wiersma en een eerste Kamervoorzitter waren onlangs nog subject. Worden alle sociale verhoudingen daardoor nu veiliger, en wat is dat precies: veiligheid op de werkvloer? In gesprek met evolutionair psycholoog dr. Mark van Vugt.

Wil Nederland haar welvaart behouden, dan is migratie onmisbaar. Om de economie draaiende te houden in een vergrijzend arbeidslandschap kunnen we de extra handen goed gebruiken. Maar ongebreidelde instroom brengt de sociale cohesie in gevaar. De politiek handelt weinig voortvarend, maar gelukkig zijn daar denktanks als die van prof. dr. Barbara Baarsma die de feiten op een rij zetten en daar conclusies uit durven trekken.  Klik hier (https://denkwerk.online/rapporten/migratie-als-motor-juni-2023/) voor het rapport van prof. dr. Baarsma en haar collega's.

Wat Rutte mee moet nemen uit Afrika Afgelopen week was Mark Rutte op migratietournee door Afrika. Maar welke deal zou hij eruit moeten slepen? Prof dr. Barbara Baarsma, econome en verbonden aan de UvA heeft met haar denktank een rapport geschreven over migratie in Nederland. Zonder nieuwe Nederlanders zal ons land vergrijzen en vastlopen. Maar wie moet hier dan wonen en kun je selecteren? En moeten we die vurig gewenste ‘groene groei’ wel willen? Morgen staan de actievoerders klaar bij Tata Steel, zij willen zogenaamde degrowth, volgens Baarsma onmogelijk en onhoudbaar.  Morele vragen op de werkvloer Hoe bespreek je morele vraagstukken op de werkvloer? Denk dan bijvoorbeeld aan uiteenlopende onderwerpen zoals wat seksueel grensoverschrijdend gedrag is, maar ook of je wel of niet meewerkt aan dierproeven. Dit soort dilemma’s zijn niet altijd makkelijk bespreekbaar binnen een bedrijf waarin iedereen andere belangen heeft in een productieproces. Hoe pak je dat aan? Onze jonge dr. van dienst, Henriette Bout

In de nazit praten we met filosoof dr. Ad Verbrugge en seksuologe dr. Marieke Dewitte over BDSM en andere seks-gerelateerde zaken. BDS-wat?! Geen zorgen. Voor de nette mensen komen ook onderwerpen als monogame relaties in de 'ik'-maatschappij, de oude Grieken en de maatschappelijke imact van seksuele frustratie aan bod.

Jongeren beginnen later aan seks, het is niet al te best gesteld met ons zelfbeeld en over een aantal jaar hebben we evenveel singles in Nederland als stelletjes. Dat kan natuurlijk allemaal, maar wat betekent dat voor onze seksualiteit? Doen we het nog wel met elkaar? En wie geniet er meer van? De single of het echtpaar dat al 25 jaar huis, haard en bed deelt? Seksuologe dr. Marieke Dewitte van Maastricht University doet onderzoek naar hechtenis en seksuele opwinding. Ze legt uit en geeft ook nog wat tips. Altijd handig. 

‘De geschiedenis is ten einde’ concludeerde de socioloog Fukuyama in de jaren ‘90 in zijn gelijknamige boek. Little did he know dat één generatie na de ineenstorting van de communistische wereld nu, een paar decennia later, ook de liberaalkapitalistische orde in haar voegen zou kragen. Althans, dat constateert filosoof dr. Ad Verbrugge in zijn nieuwe boek De Gezagscrisis. Het werd een extra lange Jortcast, waarin dr. Verbrugge uitlegt hoe bij de overheid deugdelijkheid en rechtvaardigheid door de jaren heen steeds meer plaats maakten voor marktachtige systemen, met een toeslagenaffaires en andere crises van dien. Luisteren: - Jortcast nummer 256 over de coronamaatregelen met filosoof dr. Ad Verbrugge - Jortcast nummer 539, 540 en 541 over het politieke jaar 2022 met wijlen emeritus hoogleraar politieke theorie prof. dr. Meindert Fennema, universitair hoofddocent politieke communicatie dr. Mariken van der Velden en hoogleraar staatsrecht prof. dr. Wim Voermans. Lezen: - Essay 'De gezagscrisis' van Ad Verb

We hebben er weer een crisis bij! Hoe leuk is dat?! ‘De geschiedenis is ten einde’ concludeerde de socioloog Fukuyama in de jaren ‘90 in zijn gelijknamige boek. Little did he know dat één generatie na de ineenstorting van de communistische wereld nu, een paar decennia later, ook de liberaalkapitalistische orde in haar voegen zou kragen. Althans, dat constateert filosoof dr. Ad Verbrugge in zijn nieuwe boek De Gezagscrisis. In dr Kelder en Co legt hij uit hoe de overheid deugdelijkheid en rechtvaardigheid door de jaren heen steeds meer plaats maakten voor marktachtige systemen, met een toeslagenaffaires en andere crises van dien. Het geheim van de hamstrings De topsport wordt sinds jaar en dag geteisterd door sportblessures en dat moet afgelopen zijn. Niet zelden is overbelasting de oorzaak van een blessure. Waarom zijn onze meetmethoden van spierbelasting middeleeuws en weten we er nog altijd te weinig van? Jonge doctor Erik Wilmes brengt daar verandering. Voor zijn promotie-onderzoek verwerkte hij klei

Wat weten we nu allemaal over de oorlog in Oekraïne? In de nazit bespreekt dr Kelder alles met brigadegeneraal Han Bouwmeester waar ze in de live uitzending niet aan toe kwamen. 

Haat op politici, mede mogelijke gemaakt door sociale media. Veel Tweede Kamerleden hebben er last van, zegt dr. Liza Mügge, met name vrouwen, en dat kan er in resulteren dat ze zich niet langer kandidaat stellen voor een carrière als politicus.

Er zijn internationaal weinig afspraken over gemaakt, maar feit is dat de markt van private legers groeit. Veel in het nieuws momenteel is de Wagner Group, het zogenaamde elite-leger van de Russen. Wie zijn die mensen, wat hebben we te vrezen van leider Prigozjin en wat is nu precies hun verhouding met het Kremlin? In gesprek met brigadegeneraal dr. Han Bouwmeester van de Nederlandse Defensie Academie.

Een gebedsgenezeres die claimt autisme, adhd en nog zo wat kwalen te kunnen uitdrijven. Gevolg: kotsende kindjes, dus kan dat zo maar? D66-Kamerlid Rens Raemakers vindt van niet. Verder hebben we het over de haat die vrouwen in de politiek treft met Liza Mügge, en schuift brigadegeneraal dr. Han Bouwmeester aan om ons bij te praten over de oorlog en die prive-legers die daar te keer gaan.

Als je klimaatzaken kan voeren op basis van mensenrechten, valt er dan niet nog veel meer (aan) te klagen? In de nazit bespreekt dr Kelder de mogelijkheden van het sewen van smartphone-dealers en meer.

Als het aan onderzoeker dr. Levi van Dam (UvA) ligt, gaan alle jongeren met PTSS aan de MDMA. Werd er vroeger in de jaren '60 en '70 nog wild geëxperimenteerd met partydrugs in de psychiatrie, tegenwoordig is dat uit den boze. Zonde, vindt deze orthopedagoog, want stimulerende middelen hebben zo veel meer te bieden dan die impuls om de hele nacht te hakken en housen.