De Jortcast

Afgelopen week werd het nieuws gedomineerd door het uitpluizen van ons demonstratierecht. Hebben we demonstraties nodig voor een gezonde en weerbare democratie? En hoe vitaal is onze rechtsstaat nu politici over elkaar heen buitelen over de vraag of beslissingen wel of niet rechtsstatelijk zijn? Te gast is rechtsfilosoof dr. Bart Jansen, die de zin en onzin van de weerbare democratie komt uitleggen.

Elke week zijn er (kleinschalige) protesten van ambtenaren. Mag dat? En hoe kijken politici naar ambtenaren? Politicoloog dr. Koen Damhuis heeft samen met  zijn collega's een grootschalig onderzoek gedaan naar de kritiek van Kamerleden op de ambtenaar op X. Ook schreef Damhuis eerder een boek over de PVV en haar kiezers getiteld 'Wegen naar Wilders' en legt hij uit hoe we de X-strategie van de PVV-leider moeten interpreteren.  

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 12 oktober waar Jort Kelder belt met Laurens Dassen (VOLT) over een emigratie-tax. Politicioloog dr. Koen Damhuis heeft onderzoek gedaan naar de mening over ambtenaren. Onze jonge dr. Meike Reusken heeft onderzocht hoe je met wiskunde voedselversplilling tegen kunt gaan. En met dr. Bart Jansen hebben we het na een roerige week van protesten over het demonstratierecht. 

Nu het gros van de diersoorten wereldwijd het loodje leggen, stellen wij onszelf de vraag wie we eigenlijk liever willen redden: de ijsbeer of de ijskast? Want zijn we wel bereid in te leveren in ruil voor een wereld met biodiversiteit? Of ligt het antwoord voor die betere wereld juist in innovatie? In deze extra lange aflevering een debat, onder leiding van Jort Kelder, met emeritus prof. dr. Matthijs Schouten, bijzonder hoogleraar ecologie en filosofie van het natuurherstel aan de WUR. Naast hem journalist, documentairemaker en eco-modern dr. Hidde Boersma en auteur en filosoof drs. Lisa Doeland.  En natuurlijk poëzie (van Kees Torn), voorgedragen door niemand minder dan Milou Brand, doctorsassistent des huizes. Het Allard Pierson, de thuisbasis van de Jortcast, heeft een tentoonstelling gewijd aan de uitstervende dieren getiteld 'De roep van de o'o. Natuur onder druk'. Ga dat zien, tot 26 januari 2025.

We zitten in een fase waar we op zoek zijn naar autoritair leiderschap. Wat voor eigenschappen moet diegene hebben die de roedel aanvoert? Verwachten we vriendelijkheid en zorgzaamheid of juist rechtlijnigheid en autoriteit? Hoe ziet de leider van de toekomst eruit? Voldoen dan wel Trump of Harris hieraan? En hoe lastig is het voor onze onpartijdige Schoof? Te gast is evolutionair psycholoog prof. dr. Mark van Vugt.

Kan de oorlog in het Midden-Oosten alleen gestopt worden door de Amerikanen, zoals afgelopen week in het nieuws betoogd werd? Te gast is dr. Kenneth Manusama, jurist en Amerika-deskundige en tevens schrijver van het boek 'Democratie van het Wilde Westen’.  Waarom reageert Biden weinig op Netanyahu? En welke kant kiezen Kamala Harris en Donald Trump in de campagne? 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met Joost Eerdmans (JA21) over zijn motie over lokhomo's. Hij praat met dr. Kenneth Manusama over de VS als vredesduif bij het conflict in het Midden-Oosten. Onze jonge dr. Bodyl Brand deed onderzoek naar de behandelmethode van, speciaal, vrouwen die een psychose hebben. En prof. dr. Mark van Vugt fileert het leiderschap van o.a. Dick Schoof.  

Bestaat er zoiets als politieke waarheid? Of kun je juist in de politiek makkelijk en zonder problemen cijfers anders interpreteren? Wat is de functie van waarheid in de politiek? Vooral nu we veel crises, zoals de asielcrisis en de klimaatcrisis, moeten bevechten? Of bestaan die crises alleen op papier? Waarom kun je als Kamerlid Agema zo’n draai maken in je overtuigingen nadat je minister Agema bent geworden? Hoe werkt dat? Te gast bij Jort Kelder zijn prof. dr. Marcel Canoy, bijzonder hoogleraar gezondheidseconomie aan de VU, dr. Wytske Versteeg, auteur en politicoloog en uiteraard schuift Milou Brand, doctorsassistent des huizes, aan. Zij draagt een vers voor van Kees Torn.

Zijn er in een debat altijd twee waarheden? Of heeft één van de twee het altijd fout? En hoe herken je dan de echte kennis? Politicoloog en schrijfster dr. Wytske Versteeg verkent deze vragen in haar boek Waar: over de kunst van het (niet) weten en neemt met dr Kelder door welke rol de waarheid nog speelt in de zogenaamde post truth-samenleving. Jortcast op YouTube: https://www.youtube.com/watch?v=0piDgoIrJ2c&t=1s (https://www.youtube.com/watch?v=0piDgoIrJ2c&t=1s)

Hoe organiseer je de zorg gezond? Prof. dr. Marcel Canoy, gezondheidseconoom en verbonden aan de VU heeft zorgen over de plannen van dit kabinet in het algemeen en zorgminister Fleur Agema in het bijzonder

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co van 28 september waar we bellen met Jan Paternotte (D66) over de Nederlandse levering van onderdelen aan de F-35. Prof. dr. Marcel Canoy over de kosten van de zorg en het kabinetsbeleid. Onze jonge dr. Pauline Dirven heeft onderzoek gedaan naar de historie van de Britse forensische expert. En we hebben het over de waarheid met dr. Wytske Versteeg.  

Hebben we nou een asielcrisis, krijgen we een spoedwet? Niets is duidelijk na talloze uren van debatteren afgelopen week. We adviseren minister Faber naar Denemarken te kijken, want dit land doet altijd alles net iets handiger . Zo ook de opvang van asielzoekers (en daar ging ze dan ook een paar dagen na deze opname heen). Te gast in deze aflevering van de Jortcast zijn macro-econoom dr. Jasper Lukkezen, hoogleraar politieke communicatie prof. dr. Claes de Vreese en natuurlijk ook aangeschoven is de doctorsassistente Milou Brand. Zij draagt tevens het gedicht voor getiteld Doors of Perception van Riekus Waskowsky. 

De nieuwe minister van Financiën, Eelco Heinen, verkondigde vanaf dag één van zijn ministerschap dat hij korte metten wil maken met de slappe begrotingsmoraal van voorgaande kabinetten. Zien we dit terug in zijn eerste Miljoenennota? Of rekent Kabinet-Schoof zich rijk? Te gast is macro-econoom dr. Jasper Lukkezen.

Iedereen, inclusief minister Faber, heeft het over Denemarken en het Deense Model. Want daar in Denemarken hebben ze ook veel partijen en polarisatie, maar wel een robuust politiek systeem én zijn ze tevreden met hun asielsysteem. Hoe doen wij het in vergelijking met de Denen? Zijn onze politici te bozig en twitteren ze te veel? Hoe stevig was dat debat van de Algemene Politieke Beschouwingen afgelopen week? Kunnen we een winnaar en een verliezer aanwijzen? Te gast is prof. dr. Claes de Vreese, hoogleraar Politieke Communicatie, zowel Deen als expert in de politieke taal. 

Dit is de gehele uitzending van dr Kelder en Co waar Jort Kelder belt met Kamerlid Thom van Campen (VVD) over een boekje over hondentaal dat het Ministerie van LVVN dat ze gratis gaan uitdelen. Verder analyseert prof. dr. Claes de Vreese het jargon van het debat. Onze jonge dr. Olaf Simonse onderzocht waarom mensen geen bijstand of toeslag aanvragen. En dr. Jasper Lukkezen heeft de duizenden pagina's van de begroting doorgespit en velt zijn oordeel. Is er een duidelijke breuk te zien bij het financiële beleid met Rutte IV?  

Eindelijk weekend, na een zwaar politieke week. Terwijl vak K uitslaapt, tijd voor dr Kelder en Co om conclusies te trekken. Wees welkom in het Allard Pierson om de uitzending bij te wonen. Te gast zijn econoom dr. Jasper Lukkezen over de Miljoenennota en prof. Dr. Claes de Vreese over de Algemene Beschouwingen. Over Schoof, en natuurlijk over NSC en hoe Van Vroonhoven stand poogde te houden. Is NSC oprecht en politiek sterk? Of is NSC de zwakste schakel… 12.45 in het Allard Pierson in Amsterdam, loop gewoon binnen!

Op het Buitenhof, nast het Binnenhof, in Den Haag gaat Jort Kelder in gesprek met prof dr. Wim Voermans over, natuurlijk, ons staatsrecht. De coalitie twijfelt er bijna niet over, maar is het uitroepen van een asielcrisis zoals minister Faber van plan is, wel mogelijk (en verstandig) in onze rechtsstaat? Ook aangeschoven is Jasper van Dijk, die 17 jaar als SP-Kamerlid oppositie heeft gevoerd. Hoe voer je succesvol oppositie? En hoe kijkt hij nu van een afstand naar de huidige Haagse politiek? Kan NSC verder zonder Omtzigt? Zal er een mobieltjesverbod komen in de Kamer? 

Deze week vanuit een tent op het Buitenhof, tegenover het Binnenhof, waar Jort Kelder in gesprek gaat met prof. dr. Wim Voermans en voormalig SP-Kamerlid Jasper van Dijk over, hoe kan het ook anders, de politiek. Voordat ze de problemen bij NSC uiteenzetten en vooruitblikken op de debatten van deze week, eerst de focus op de Amerikaanse stijl van debateren. Voermans is net terug van een reis naar Austin, Texas, waar hij een prijs kreeg uitgereikt voor een van zijn boeken over de grondwet (getiteld The story of constitutions). Aldaar keek hij samen met veel politicolgen naar het debat tussen Trump en Harris. Hoe kijken Van Dijk en Voermans terug op dit Amerikaanse spektakel? Kunnen we al conclusies trekken welk vakje de Amerikaanse zwevende kiezer gaat aanvinken? 

Het regeerakkoord wordt op vrijdag gepresenteerd. Op zaterdag 14 september praat dr Kelder erover met prof. dr. Wim Voermans, hoogleraar Staatsrecht te Leiden en voormalig SP-Kamerlid Jasper van Dijk. Komt dat zien, live op het Buitenhof (naast het Binnenhof) in Den Haag. Aanmelden kan door te mailen naar jortcast@avrotros.nl.

Presentatie door Splinter Chabot, volgende week is Jort er weer.  Van de 45 Amerikaanse presidenten stierven er acht terwijl ze nog in functie waren, en van hen werd maar liefst 18% vermoord. Het is daarmee, na de paus en monarch, een van de meest dodelijke beroepen die er bestaan, aldus onze gast dr. Peter van der Heiden. Werd Trump echt beschoten of was het enkel een glassplinter? En waarom krijgt Trump zo’n grote steun van de Amerikaanse kiezer?