De Mediacast

Geert Wilders wordt niet de leider van een mogelijk volgend kabinet. De PVV-leider vindt dat hij het moet worden, maar daar is wel steun voor nodig van alle partijen. Hij noemt dit zelf ondemocratische en staatsrechtelijk onjuist. "Het is niet ondemocratisch, het is nooit vastgesteld dat de grootste partij de premier aanlevert", reageert columnist Roos Schlikker. "Het klink als: oh, wat ben ik zielig", vindt Ingrijd Spijkers, hoofdredacteur van Omroep Fryslân. Bovendien zou het een strategische zet kunnen zijn van de PVV-leider. Wilders stelt zelf dat het landsbelang en de liefde voor de PVV-kiezer grootser is dan zijn eigen positie. Verder in het Mediaforum: algemeen directeur Gerard Timmer stapt op bij NOS, het overlijden van Bouke Vaatstra en de arrestatie van Quincy Promes. Het Mediaforum is terug te luisteren via alle streamingsdiensten. 

Kim Putters kondigde gisteren de 'volgende stap' in de formatie aan met PVV, VVD, NSC en BBB. In het Mediaforum hebben journalisten Wilma Haan en Sandrina Hadderingh vooral nog veel vragen. Want wordt dit nu een extraparlementair kabinet of niet? "Ik ben vooral benieuwd naar wat ze gaan doen en wat ze willen", zegt Sandrina Hadderingh van Omroep Gelderland. Want er wordt nu al heel lang gesproken over dat extraparlementaire kabinet, maar de grote vraag is volgens Wilma Haan (adjunct-hoofdredacteur van NOS Nieuws) of de volgende stap niet gewoon naar een meerderheidskabinet leidt. "We weten eigenlijk helemaal niet waar dit heengaat", zegt Haan. 

Wilders kreeg een digitale oorveeg van demissionair premier Rutte nadat de PVV-leider impliceerde dat burgemeester Halsema anti-Israëlprotesten vlak bij de opening van het nieuwe Holocaustmuseum in de hoofdstad toeliet, omwille van politieke opvattingen. Rutte benadrukte dat burgemeester nooit politieke bedrijven het handhaven van de openbare orde. "Het is het zoveelste voorbeeld van Wilders die probeert het formatieproces te bemoeilijken", zegt Ward Wijndelts, hoofdredacteur van Vrij Nederland. "Dat Rutte reageert is uitzonderlijk en dat lijkt iets te betekenen bínnen de VVD. Dat er onvrede is over hoe er gewerkt wordt naar een oplossing door Yeşilgöz. En dat Rutte denkt: weet je wel met wie je aan het onderhandelen bent?" Wijndelts vermoedt dat er een tweestrijd is bij de VVD en vindt het vooral opvallend dat Rutte zich ermee ging "bemoeien". Journalist Haroon Ali denkt er hetzelfde over. "Ik denk dat het intentioneel is. Wilders gebruikt vaker dit soort momenten om zelf iets anders aan te jagen." Verder

Het ging dit weekend veelvuldig over de opening van het Nationaal Holocaustmuseum. Wendelmoet Boersema (Trouw) zag in de loop van vorige week steeds meer ongemak ontstaan door de komst van de Israëlische president Herzog, ook bij koning Willem-Alexander. 'Je zag ook dat niemand het eigenlijk goed kon doen.' In de leus 'vroeger is nu' die in de demonstraties voorbij kwam, werd het schuurende aspect goed gevangen, vond ze. Juist die kern van ongemak, probeerde ze bij Trouw ook in de berichtgeving naar voren te brengen. Ook Mireille van Ark (RTL Nieuws) vertelt hoe ze probeerde een balans te vinden tussen de opening van het museum en de kritiek op de komst van de Israëlische president.

De formatie liep na het vertrek van NSC muurvast, maar nu lijkt informateur Putters toch de boel weer aan de praat te krijgen. Binnenkort praten PVV, VVD, NSC en BBB opnieuw met elkaar, ditmaal over een extraparlementair kabinet. In het Mediaforum gooien we alvast wat namen op tafel voor eventuele ministers. En wie moet er dan minister-president worden?

PVV, VVD, NSC en BBB lieten anoniem aan de media weten wat er allemaal niet deugde aan hun mede-formateurs, waarop de leiders van de partijen vervolgens weer reageerden. Maar het moddergooien lijkt voorbij, de formerende partijen zijn nu juist uiterst positief over de voortgang van de formatie. "Het is ineens heel anders. Vorige week verschenen er nog berichten dat Omtzigt huilend vertrok", valt journalist Jaap van Zessen op. "Het is knap van de formateur wat hier gebeurt. Hij heeft iedereen op één lijn gekregen." Volgens Hugo Logtenberg had de media dit moeten negeren. "Het is duidelijk geregisseerd. En veel belangrijker voor de journalistiek: dit is niet te verifiëren", aldus de NRC-journalist. "Dit is toneel, dit is theater." Verder in het Mediaforum: op TikTok worden thema's die spelen bij jongeren op het platteland belicht, het nut van CEO's interviewen en Bert Huisjes' aangekondigde, tijdelijke vertrek. 

'Veel lawaai voor een gebakken ei', zegt journalist Frénk van der Linden over het AD-artikel waarin staat dat Khalid Kasem contact heeft gehad met Ridouan Taghi. 'De inzet van al deze middelen om publicatie af te dwingen, vind ik nogal overdreven.'  Aan tafel zitten Marc Veeningen en Frénk van der Linden. 

Huib Modderkolk, journalist bij De Volkskrant, onderzocht de ophef rondom de themaweek Lentekriebels. Volgens de onderzoeksjournalist is de ophef een frame dat is opgezet door een Russisch netwerk. Politiek commentator Kees Boonman vindt dat deze bevindingen serieuzer genomen moet worden. "Het is een poging van de Russen om te destabiliseren, polariseren en ontregelen", zegt Boonman. "We zouden beter moeten kijken en achterhalen processen worden verstoord en polarisatie wordt gevoed." Henrike van Gelder wil daarnaast benadrukken dat er tegenwoordig een aantal onderwerpen worden behandeld tijdens de Week van de Lentekriebels waar "een aantal conservatieve bewegingen het niet mee eens" zijn. Verder in het Mediaforum: Omtzigts emoties, kinderen in Rafah en de aanstaande Europese verkiezingen. 

Telegraaf-commentator Wouter de Winther zei in zijn laatste podcast dat NSC-leider Pieter Omtzigt tijdens de formatie-gesprekken regelmatige huilbuien heeft, spreekt met stemverheffing, wispelturig gedrag vertoont en keer op keer wegloopt. Aan de talkshow Op1 laat Omtzigt zelf weten dat dit ‘geroddel’ is waar hij niet aan meedoet. Angela de Jong vindt het ‘ontluisterend’ dat dit het niveau is van de onderhandelingsgesprekken, maar doet het niet af als geroddel. ‘Ik wil wel weten op wie ik stem', zegt ze. 'En ik wil het ook weten als hij toch tamelijk labiel is.'  Aan tafel zitten Arjen Fortuin en Angela de Jong. 

Geluidsopnames van wijlen Peter R. de Vries mogen toch openbaar worden gemaakt door het AD. Dat heeft de rechter beslist in een zaak die werd aangespannen door De Vries’ zoon Royce. Ward Wijndelts is naast hoofdredacteur van Vrij Nederland ook bestuurslid van het persvrijheidsfonds. “Wij zijn heel blij met deze uitspraak”, zegt Wijndelts in het Mediaforum. 

Het AD kwam gisteren met een artikel over de misstanden bij de omroep WNL, specifiek gericht aan omroepbaas Bert Huisjes. Niet alleen (oud-)medewerkers deden hun verhaal, ook presentatrices als Eva Jinek, Merel Westrik en Rozemarijn Moggré. Columnist Roos Schlikker was niet verbaasd over het verhaal rondom Huisjes, aangezien het al langer rondzong en de commissie Van Rijn al aangaf dat de tevredenheid onder WNL-werkgevers behoorlijk laag lag. "Maar dat zoveel mensen on the record met naam en toenaam, en dan ook nog bekende mensen, in dat verhaal stonden, heeft me wel verbaasd", zegt Schlikker. "Het is nu ook verifieerbaar. Dat gebeurt bij dit soort angstcultuur-verhalen niet vaak", reageert Bart van Sluis, journalist bij Dagblad van het Noorden. Verder in het Mediaforum: HPDeTijd-journalist Ton F. van Dijk met de dood bedreigd, het werkgeluk van journalisten en de nasleep van de dood van een 17-jarig meisje in Winsum. 

Volgens Rik van Dijk, manager van het COA, gaat alle aandacht van de media uit naar de incidenten rondom asielzoekers, wat vervolgens een bepaalde beeldvorming veroorzaakt. Hierdoor zou het draagvlak voor de opvang van asielzoekers beschadigd worden. "Dat is altijd het mechanisme. Een gebrek aan nuance leidt tot spanning in de politiek, en dat ondermijnt het draagvlak voor een bepaald soort beleid", reageert Giselle van Cann, hoofdredacteur van NOS Nieuws. "Maar zonder nieuws zou er ook weinig draagvlak voor allerlei dingen zijn. Als je het hebt over de rollen scherp houden, is het niet aan de media om draagvlak voor wat dan ook te organiseren. Dat is echt aan de beleidsmakers zelf." Verder in het Mediaforum: hoe de media omgaan met het Marengo-proces, de NOS-verslaggever die in China werd opgepakt, de journalistieke controle op podcasts en Lubachs kritiek op artikelen.  Aan tafel zitten Jaap van Zessen en Giselle van Cann.

De parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening heeft geconcludeerd dat zowel de Kamer als de media schuldig zijn aan het aanjagen van het harde fraudebeleid van de overheid. Hierdoor hebben zaken als de Toeslagenaffaire kunnen ontstaan, stelt de commissie. Maar volgens Pieter Klok, hoofdredacteur van Volkskrant, zit het anders. "Politici mogen de media nooit de schuld geven en dat doen ze wel en dat is zorgelijk", stelt Klok. De hoofdredacteur erkent dat de media weleens "opgaan" in de ophef, maar dat de commissie met hun rapport niet ingaat op de "onderliggende" cultuur die heerst tussen politiek en media. "Er wordt niet geanalyseerd waardoor het komt dat de Tweede Kamer zoveel naar de media kijkt. Hoe komt het dat er in Nederland een sfeer is ontstaan dat sommige uitkeringsgerechtigden ten onrechte een uitkering krijgen?" Freek Staps, hoofdredacteur van NU, schaart zich daarachter. "Journalisten zitten niet in de Tweede Kamer en Kamerleden horen niet het nieuws te willen bepalen." Klok wi

De Telegraaf publiceerde een artikel over de stikstofplannen van Tom Berendsen, de Europese CDA-lijsttrekker. Tessel Linders, politiek commentator bij Omroep Brabant, vond het "stoorde" zich aan de plannen. "Het CDA was de belangrijkste partij in het om zeep helpen van de ecologische hoofdstructuur", aldus Linders. "Het moet meer in context geplaatst worden. We doen nu net of dit niet een heel raar plan is." Verder in het Mediaforum: een terugblik op twee jaar oorlog in Oekraïne, de stikstofplannen van de overheid zijn niet toereikend en het cruiseschip dat vastzit in Mauritius.  Aan tafel zitten Wendelmoet Boersema en Tessel Linders. 

Twee jaar geleden vond de gijzeling in de Apple Store in Amsterdam plaats. De gebeurtenis hield Nederland lang in zijn greep, met name door de heftige ontknoping waarbij de gijzelnemer werd aangereden door de politie. Regionale omroep AT5 heeft er nu een documentaire over gemaakt. ‘Wat ik heel knap vind, is dat de makers het voor elkaar gekregen hebben om heel bijzonder materiaal te krijgen’, aldus Marc Veeningen (hoofdredacteur Hart van Nederland). ‘De docu geeft ook een inkijkje in de dilemma’s waar de politie en overheid voor stonden’. ‘Het is heel fijn dat een regionale omroep een onderzoeksjournalist een jaar aan het werk zet om iets te onderzoeken’, vult Ward Wijndelts (hoofdredacteur Vrij Nederland) aan. ‘Het resultaat is heel beklemmend en meeslepend.’

Aan tafel zitten Arno Kantelberg en Wouter de Winther. Demissionair minister Ernst Kuipers heeft eindelijk verteld voor welke nieuwe functie hij het ambt verlaat. Kuipers vertrekt naar Singapore, waar hij bij Nanyang Technological University aan de slag gaat als vicevoorzitter van de onderzoeksafdeling. Dat het om deze functie gaat, maakt het 'allemaal niet beter', aldus Wouter de Winther. "Hiermee heeft hij de partij beschadigd. Dit is niet voor herhaling vatbaar", zegt de politiek commentator. Naar het schijnt is Kuipers niet de enige met een nieuwe internationale functie. De geruchten doen al geruime tijd de ronde dat Rutte de nieuwe NAVO-baas wordt. "De kaarten zijn nog niet geschud. Maar de voortekenen zijn erg positief", zegt De Winther daarover. Wie hem dan tijdelijk vervangt als demissionair premier? "Uit de boezem van de VVD hoor je dat het moeilijk voorstelbaar is dat iemand anders dan de partijleider het premierschap gaat bekleden, dus Yeşilgöz." Verder in het Mediaforum: hoe het ervoor staat met

AD plaatste op basis van een audio-opname een artikel over Khalid Kasem. De jurist zou in die opnames aan Peter R. de Vries erkennen dat hij een ambtenaar heeft omgekocht, met als doel een cliënt eerder vrij te krijgen. De rechtbank heeft beslist dat van het overige audiomateriaal niets meer gepubliceerd mag worden, anders krijgt AD een dwangsom opgelegd die op kan lopen tot een miljoen euro. "Dit is uitmate bijzonder en regelrechte censuur", zegt Rennie Rijpma, hoofdredacteur van het AD. "Als je er ook nog eens niets over mag zeggen, voel ik me met recht gemuilkorfd." Volgens Rijpma is het een wake-upcall. "We hebben in Nederland persvrijheid. We zijn geneigd dat als een vanzelfsprekendheid op te vatten, maar dat is het niet. Dat moet je bevechten." Verder in het Mediaforum: het belang dat journalistieke bronnen beschermd worden, de zaak rondom Assange, de rol van de media in de dood van Navalny en Frenkie de Jong is boos op de Spaanse media. 

De vrouw van de vermoorde Aleksej Navalny sprak in Brussel uit dat ze haar mans strijd zal voortzetten. Jan Slagter vindt het een morele plicht om Yulia Navalnaya te blijven steunen en volgen. "Wat daar is gebeurd, raakt ons niet direct. Maar het zegt veel over het land, Poetin, hoe hij kijkt naar deze wereld en Oekraïne. Hij is een groot gevaar voor ons allemaal", aldus de Omroep MAX-baas. "Yulia zal heel erg moeten oppassen." Verder in het Mediaforum: de rechtbank heeft uitgesproken dat het AD mogelijk 100.000 euro boete krijgt als de krant meer tapes lekt van Peter R. de Vries, de social media-kanalen van voetbalclubs en de AI-videotool Sora.

Volgens de Amerikaanse Ruslanddeskundige Fiona Hill is het tijdstip van de bekendmaking van de dood van de oppositieleider Aleksej Navalny allesbehalve toevallig. Journalist Margriet Brandsma las de analyse van de Amerikaanse en concludeert hetzelfde. 'Het is niet alleen heel cynisch wat daar gebeurd is. Zelfs het tijdstip heeft een belangrijke rol gespeeld.'  Verder in het Mediaforum bespreken we de mogelijke nieuwe baan voor Rutte bij de NAVO en gaat het over de rellen in Den Haag van het afgelopen weekend.  Aan tafel zitten Magriet Brandsma en Joost Oranje. 

"Biden is de meer ervaren persoon. Hij is voorspelbaar, een politicus van de oude stempel", zei Vladimir Poetin over de president van de Verenigde Staten, Joe Biden. Volgens voormalig Amerika-correspondent Tom Kleijn zou je kunnen denken dat het voor Biden een soort 'kus des doods' is gezien de keiharde campagne die hij heeft gevoerd tegen Rusland en de Russische bemoeienis in de Amerikaanse verkiezingen. Aan tafel zitten Tom Kleijn, Kefah Allush en Spraakmaker Alexander Pechtold.  Verder hebben we het over het inelkaar vlechten van het werken als programmamaker en je persoonlijke leven en de doodswens van presentator Dennis Schouten. Eveline van Rijswijk van het mediaforum sluit het taalteam af.